Ξέρω, ξέρω. Μόλις διάβασες τον τίτλο και ήδη σκέφτεσαι: “Έλα ρε φίλε, πού ξέρεις εσύ τη δική μου δουλειά για να συγκρίνεις;” Αλλά δώσε μου μια ευκαιρία. Γιατί η αλήθεια είναι ότι αυτό το άρθρο δεν γράφτηκε για να αποδείξει ότι κάποιος δουλεύει πιο σκληρά από κάποιον άλλον. Αντιθέτως, γράφτηκε για να καταρρίψει μια από τις πιο λανθασμένες αντιλήψεις που κυκλοφορούν εκεί έξω: ότι η δυσκολία μιας δουλειάς είναι αντικειμενική.

Αυτό που για μένα είναι παιχνίδι, για σένα μπορεί να είναι Γολγοθάς

Έχεις σκεφτεί ποτέ γιατί κάποιοι άνθρωποι λάμπουν σε συγκεκριμένες δουλειές ενώ άλλοι υποφέρουν; Γιατί κάποιος μπορεί να συντάσσει ένα νομικό κείμενο μέσα σε λίγες ώρες, αλλά αν του ζητήσεις να μιλήσει μπροστά σε κόσμο, ιδρώνει σαν να ‘ναι μέσα σε σάουνα;

Η απάντηση είναι απλή: η αντίληψη της δυσκολίας είναι υποκειμενική. Αυτό που για μένα είναι μια απλή ρουτίνα, για σένα μπορεί να είναι εφιάλτης, και το αντίστροφο.

Παραδείγματα που το αποδεικνύουν

• Ένας αθλητής σηκώνει 100 κιλά με ευκολία, αλλά αν του δώσεις να γράψει μια έκθεση 2.000 λέξεων, θα καταρρεύσει.
• Ένας μαθηματικός λύνει διαφορικές εξισώσεις στο μυαλό του, αλλά ας τον βάλουμε να οργανώσει ένα παιδικό πάρτι. Καλή τύχη!
• Ένας προγραμματιστής γράφει κώδικα με κλειστά μάτια, αλλά μπορεί να παθαίνει κρίση πανικού αν πρέπει να διορθώσει ένα υδραυλικό πρόβλημα στο σπίτι του.

Αυτά τα παραδείγματα δείχνουν ότι η δυσκολία εξαρτάται από το ποιος την εκτελεί, τις εμπειρίες του, τις ικανότητές του και την οπτική του.

Οι παράγοντες που καθορίζουν τη δυσκολία μιας δουλειάς

1. Σωματικές ικανότητες – Ένας αρτιμελής άνθρωπος μπορεί να σηκώσει κιβώτια με σχετική άνεση, αλλά για κάποιον με κινητικά προβλήματα αυτό μπορεί να είναι αδύνατο.
2. Πάθος και ενδιαφέρον – Αν αγαπάς τη δουλειά σου, τη βρίσκεις πιο εύκολη από κάποιον που τη βλέπει σαν αναγκαίο κακό.
3. Προηγούμενη εμπειρία – Όσο περισσότερο εξασκείσαι σε κάτι, τόσο πιο απλό σου φαίνεται.
4. Διανοητικές δεξιότητες – Κάποιος που έχει μαθηματικό μυαλό βλέπει τους αριθμούς ως παιχνίδι, ενώ άλλος τους φοβάται όπως ο διάολος το λιβάνι.

Η παγίδα της σύγκρισης

Το μεγαλύτερο λάθος που κάνουμε είναι να κρίνουμε τη δυσκολία μιας δουλειάς με βάση τη δική μας οπτική. “Έλα μωρέ, τι κάνει όλη μέρα ένας social media manager; Ανεβάζει posts!” ή “Σιγά τη δουλειά του δασκάλου, τρεις ώρες μάθημα και μετά σπίτι!”

Αλλά αυτή η λογική καταρρέει όταν δεις τα πράγματα από την αντίθετη πλευρά. Αν κάποιος σου ζητούσε να οργανώσεις μια καμπάνια digital marketing από το μηδέν ή να κρατήσεις 25 εξάχρονα ήσυχα σε μια τάξη για έξι ώρες, θα το έβρισκες εξίσου “εύκολο”;

“Τι δουλειά κάνς; Σκάβς;”

Ο θρυλικός Χάρρυ Κλυνν είχε σατιρίσει εξαιρετικά αυτή την τάση στο γνωστό του σκετσάκι. “Τι δουλειά κάνς;” ρωτάει κάποιος και μόλις ακούει την απάντηση, πετάει την ατάκα: “Σκάβς;”. Η ιδέα πίσω από αυτό είναι η εξής: αν δεν κάνεις χειρωνακτική εργασία, κάποιοι θεωρούν ότι δεν δουλεύεις αρκετά σκληρά.

Δεν νομίζω ότι υπάρχει άνθρωπος εκεί έξω που δεν έχει μπει στη διαδικασία της σύγκρισης.

Εγώ προσωπικά είχα την τύχη από πάρα πολύ μικρή ηλικία δίπλα στον αδερφό μου να καταπιαστώ με πολλές χειρωνακτικές δουλειές. Εργασίες που απαιτούσαν αρκετή χειρωνακτική δουλειά,  ακόμα και εργασίες που εκτός το χειρωνακτικό κομμάτι απαιτούσαν και μέγιστη συγκέντρωση καθώς το παραμικρό λάθος μπορούσε να αποβεί μοιραίο για την σωματική σου ακεραιότητα. 

Σε αυτές τις δουλειές έβλεπα τεράστιες διαφορές από άνθρωπο σε άνθρωπο, ακόμα και αν κάνανε ακριβώς την ίδια εργασία. Όταν δούλευαμε μόνοι μας, κάναμε 2-3 ολιγόλεπτες στάσεις νέρο-τουαλέτα και ένα μεγάλο διάλειμα για φαγητό. Όταν δουλεύαμε μαζί με άλλους με το ζόρι να πω οτι βγάζαμε σερί 1,5 ώρα δουλειάς έπρεπε διαρκώς να σταματάμε. Εμείς είχαμε μια στάμπα ιδρωτα στη μπλούζα και οι υπόλοιποι είχαν βρεγμένο μέχρι και το βρακί τους.

Από πολύ μικρός παρατηρούσα όλους τους μάστορες… όπου στεκόντουσαν θα κοροιδευαν τον κάθε γραφιά, τον λογιστή τους που είναι όλη μέρα σε μια καρέκλα, τον φίλο τους που κάθεται πίσω από το ταμείο στο κατάστημά του, το γιο του άλλου μάστορα που σπουδάζει και σκοτώνεται στο ξύσιμο όπως έλεγαν, ενώ τους ίδιους αν τους έβαζες να διαβάσουν 20’ επιχειρησιακή έρευνα, θα προτιμούσαν να ανεβοκατεβαίνουν όλη μέρα στην οικοδομή.

Όμως, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη. Το πνευματικό στρες, η δημιουργικότητα, η εξειδίκευση, όλα παίζουν ρόλο στη δυσκολία μιας δουλειάς.

Άρα, ποια δουλειά είναι η πιο δύσκολη;

Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: εξαρτάται. Δεν υπάρχει απόλυτη μέτρηση της δυσκολίας, γιατί όλα είναι θέμα αντίληψης, εμπειρίας και ικανοτήτων.

Με όλη αυτή την εμπειρία δουλεύοντας από σχεδόν 11 χρονών σε χειρωνακτικές δουλειες μπορώ άνετα να πάρω θέση και να πω ότι για μένα, που είμαι αρτιμελής και αρκετά δυνατός σωματικά και πνευματικά, το να μου πει ο πλακατζής, ο υδραυλικός, ο μπογιατζής ότι η δουλειά του είναι πιο δύσκολη από τη δική μου θα μου προκαλέσει κάτι περισσότερο από γέλιο.

Και καλά ρε Μητσάρα, αν η δουλειά σου είναι πιο δύσκολη από του κάθε υδραυλικού γιατί δεν πάς να γίνεις υδραυλικός. 

Γιατί πολύ απλά δεν διάλεξα να γίνω αυτό που έγινα. Οι χειρωνακτικές εργασίες με έκαναν να σέβομαι αυτόν που περνάει πλακάκια στους 5 βαθμούς κελσίου, αυτόν που κουβαλάει έναν ηλιακό στον 6ο όροφο και οι εμπειρίες μου με τις σπουδές μου με οδήγησαν εδώ που έφτασα.

Από τον κάθε μάστορα πήρα αυτό που έπρεπε να πάρω και κράτησα την νοοτροπία μακριά.

Από την δουλειά μου κρατάω κάθε μέρα τα επιτευγματα, είτε δικά μου, είτε της ομάδας μου, είτε του κλάδου μου γενικά και τρέφομαι με αυτά. Χάρη σε αυτά τα επιτεύγματα, συνεχίζω να διαβάζω στα 40 μου σαν να μην γνωρίζω τίποτα. Χάρη σε αυτά τα επιτευγματα νιώθω καλά όταν γυρίζω στο σπίτι μετά από 12 ώρες δουλειά.

Γι αυτό: Την επόμενη φορά λοιπόν που θα σκεφτείς “σιγά τη δουλειά που κάνει αυτός”, θυμήσου ότι μπορεί για σένα να είναι εύκολη, αλλά για κάποιον άλλο να είναι βουνό. Και το αντίστροφο.

Συμπέρασμα;

Λίγο περισσότερος σεβασμός για τις δουλειές των άλλων δε βλάπτει!

Υ.Γ. 1 Δουλειά που απαιτεί έστω και για 5’ να μιλήσεις στο τηλέφωνο, δηλώνω ρητά ότι δεν θα την έκανα, ακόμα και αν δεν έχω να ταΐσω τα παιδιά μου. Προτιμώ να τα βγάλω στα φανάρια!

Υ.Γ. 2 Πως μου ήρθε να γράψω αυτό το κείμενο. Μου ζήτησε ο πλακατζής για το σπίτι μου 1.500€. Δυστυχώς μπήκα και εγώ στο τρυπάκι πρώτα να κρίνω “σιγά τι κάνει” και μετά να του απαντήσω. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν εξακολουθώ να πιστεύω ότι το ποσό είναι “εξωφρενικό”, αλλά δεν έχω τη διάθεση να μπω στη λογική να το κάνω.